Sigara söz konusu olduğunda sağlığımızı bozduğunu bile bile pek çok bahaneyle içmeye devam ediyoruz. Fakat çok önemli bir ayrıntıyı unutuyoruz. Sigara her çiftin hayali “bebek sahibi olma” düşüncesine engel teşkil edebiliyor. Özellikle erkeklerde üreme problemlerine yol açan sigara sadece rahatsızlık olmaktan çıkıp kısırlığa kadar neden olabiliyor. Avrasya Hastanesi Üroloji Uzmanı Op. Dr. Arman Çitçi, sigara ve kısırlık ilişkisini açıklıyor.
Sigara kullanımı üreme evrelerini olumsuz etkiler
Sigara kullanımı yumurtalığın fonksiyonlarını azaltarak kişinin mevcut üreme kapasitesini olumsuz olarak etkiler. Kısırlık sorununun büyük bölümüne sigara kullanımı neden olabilmektedir. Döllenmiş yumurta, folikül gelişimi yani embriyonun gelişimi ve embriyonun tüplerden rahim içine taşınması gibi üremenin birçok evresini olumsuz etkilemektedir. Eşler herhangi bir önlem almadıkları durumda, aradan bir yıl geçmesine rağmen hamilelik söz konusu değilse erkeğin kısırlığından söz edilebilmektedir. Ancak eşinin de düzenli olarak adet görmesi ve normal yumurta oluşumunun (ovulasyon) gerçekleşmesi gerekir.
Erkeklerde neden kısırlık oluşur?
Kısırlık erkek ürüme hücrelerinin (sperma hücresinin) oluştuğu testisle ilgilidir.
Sperm oluşumunu (spermatogenez) etkileyen sebepler:
- Doğumsal anomaliler,
- Testis iltihapları, (orşit epididimit, kabakulak)
- Genetik bozukluklar,
- Varikosel, (testis damarlarında varis şeklinde gelişme)
- İlaçlar ve hormonlar,
- Sigara ve diğer toksit zehirli maddeler,
- Kemoterapi, (kanser tedavisinde kullanılan ilaçlar)
- Radyoterapi, (kanser tedavisinde ışınlama)
- Cerrahi girişimler ve ameliyatlar,
- İnmemiş testis ve testis torsiyonu,
- Erkekte sertleşme sorunu,
- Psikoseksüel bozukluklar.
Sigaranın kullanımının erkek üremesi üzerindeki etkileri
- Doğurganlık yani fertilite kapasitesini 2-3 kat azaltır.
- Sperm ve yumurtanın birleşmesini zorlaştırır.
- Sperm sayısında azalmalara sebep olur. Hareketlerin daha az olmalarına ve şekil bozukluğuna neden olur. Semen miktarını azaltır.
- Penisi besleyen damarlarda problemler yaratarak peniste sertleşme (ereksiyon) problemlerine sebep olabilmektedir.
- Sigara kullananlarda tüp bebek (IVF) uygulamaları başarı yüzdesi daha düşüktür.
Sigara kullanımına bağlı kısırlığın tedavisi var mı?
Kısırlık nedenlerinin çoğu, belirtiler düzeltilerek çocuk sahibi olunabilmektedir. Hasta varikosel ameliyat ile tedavi edilebilmektedir. Kısırlığa neden olan sebep ilaçlar ise ilaçlar kesilebilir ve eksik olan hormonların telafi edilmesiyle çocuk sahibi olunabilmektedir. Sigara ve toksin maddelerin önlenmesi hastanın serin ortamda bulunması, giyim kuşamla ve sperm öldüren maddelerle ilgili detaylı bilgi verilmesi ile birlikte tedavide başarı sağlanabilmektedir.
Özetle sigara kullanımı erkek ve kadın üreme fonksiyonlarını olumsuz etkiliyor. Sigaranın bırakılması hem doğal yolla hamile kalma olasılığını hem de tüp bebek isteyen hastalarda tüp bebek başarı olasılığını arttırır. Mümkünse tedavisi planlanan hastalara, tedaviden en az 2-3 ay önce sigara kullanımını bırakmaları önerilmektedir.
